“Năm 2022: AI đánh thắng Dota.
Năm 2023: AI code thay người.
Năm 2024: AI… viết luận văn.
Năm 2025: AI… đang tranh việc với bạn.”
Đằng sau những bước nhảy vọt đó là một khái niệm mà dân kỹ thuật giờ ai cũng phải biết: LLM – Large Language Model, hay Mô hình ngôn ngữ lớn.
📘 LLM là gì (nói kiểu người thường)?
Là một mô hình AI được huấn luyện trên rất nhiều dữ liệu văn bản
Nó học cách hiểu, dự đoán và sinh ra ngôn ngữ tự nhiên
Có thể viết văn, code, trả lời câu hỏi, dịch thuật, viết email… thậm chí tán tỉnh 🤖
🤯 Sức mạnh của LLM đến từ đâu?
Dữ liệu khổng lồ: Hàng trăm tỷ token (đơn vị nhỏ nhất của ngôn ngữ)
Kiến trúc Transformer: Dạng mạng nơ-ron đặc biệt do Google đề xuất
Khả năng học zero-shot, few-shot: Không cần huấn luyện thêm vẫn hiểu ngữ cảnh cực tốt
🔎 Một số LLM nổi bật bạn cần biết
Tên mô hình | Tổ chức phát triển | Khả năng |
---|---|---|
GPT-4 | OpenAI | Chat, code, tóm tắt, đa ngôn ngữ |
Claude | Anthropic | Viết nội dung dài, văn phong “hiền” |
Gemini | Google DeepMind | Gắn với hệ sinh thái Google |
LLaMA | Meta | Mô hình mã nguồn mở nhẹ |
📚 Muốn hiểu LLM nên đọc sách gì?
Hands-On Large Language Models
→ Dạy cách ứng dụng LLM thật sự: embedding, prompt engineering, fine-tuningLLMs in Production
→ Tư duy sản phẩm, hệ thống triển khai LLM vào thực tếLLM Engineers Handbook
→ Cách làm việc với mô hình open-source, chạy mô hình tại local
🧭 Học LLM để làm gì?
Làm AI Engineer / ML Engineer / Prompt Engineer
Ứng dụng LLM vào chatbot, tìm kiếm, trợ lý nội bộ
Làm sản phẩm AI thật sự – không chỉ là dự án thử nghiệm
🎯 Kết luận:
LLM không còn là “AI của tương lai” – nó là AI của hiện tại.
Nếu bạn đang học lập trình, AI, hoặc muốn làm sản phẩm thông minh, thì bỏ qua LLM là tự cắt ngắn sự nghiệp của mình.